In urbe Romae vivebat puella nomine Julia. Julia erat filia senatoris, et vitam luxuriosam et opulentam agebat. Habebat omnia, quae desideravit - vestes pretiosas, cibos deliciosos et multas amicas, sed Julia semper animum turbidum habebat.
Unum diem, Julia urbem explorare constituit, ut curas auresque deponeret. In foro ambulabat, ubi multi venditores aliquid vendere conabantur. Tamen, quidam venditor lucernas magnas et splendidas vendebat, quae animam Julia captivam habebant.
"Quantum pecuniae?" Julia interrogavit.
"Viginti denarios," respondit venditor.
Julia se sustinere non potuit et lucernam emere constituit. Venditor autem dixit, "Multam pecuniam pro lucerna, sed si de ea non solum curare cogitas, sed etiam eam in iudicio defendere potes, tibi magnam rem gratiam habeo."
Julia, cum magna confidentia, lucernam emit et se domum recepit. Tamen, in animo suo dubitabat, quomodo lucernam defendere posset. Itaque, una cum amicis suis, ad forum rediit, ut iudicium exerceret.
Cum Julia et amici ad forum redissent, ibi iam multus populus erat congregatus, qui de aliis rebus iudicium exercerent. Julia confidenter ad iudicem accessit et lucernam suam defendere coepit.
"Domine iudex, haec lucerna magna et splendida est. Venditor mihi tres aliud lucernas magnas et splendidas pollicitus est, si de ea curare non solum cogito, sed etiam eam in iudicio defendere possum," Julia dixit.
Iudex respondit, "Filia mea, res tam insignis ut haec de ingenio et fide hominum quaerit, non de lege aut iustitia. Quid est, quod haec lucerna tibi tam carum est?"
Julia haesitavit, sed postea respondit, "Lucerna haec mihi curae est, quia est unum pretiosum iudicium, quod mihi datum est, et ego, ut puella Romana, debere me iudicium mihi datum esse."
Iudex, admirans ingenuitatem Juliae, dixit, "Ergo tu digna es aliis lucernis magnis et splendidis habere. Venditor autem, ut promisit, tibi tres aliud lucernas magnas et splendidas dabit."
Cum haec verba iudicis audisset, Julia in gaudium exsultavit, amici sui laetabantur, et venditor de veritate ingenuitatis gaudebat. Itaque Julia non solum lucernas magnas et splendidas habuit, sed etiam multos amicos, qui eam admirabantur.
Postquam Julia lucernas magnas et splendidissimas a venditore accepit, per multos dies ea de lumine lucernarum suarum gavisus est. Sed tempore transeunte, lucernae paulatim accendere et deinde deficere coeperunt, donec nihil nisi umbra remansit.
Julia moesta erat, quod videre non poterat, et amici eius eam consolari conabantur, sed frustra. Tunc intellexit unam amicam venire, quae Lucretia vocabatur. Haec Juliae dixit, "Cara Julia, nonne videre potes, quam ingens iniquitas est in hoc mundo? Lucernae magnae et splendidissimae, quae tibi tam cara erant, nunc inutiles factae sunt. Sed nonne verum est, quod vera lux in animo tuo est, non in lucernis externis?"
Julia ex dictis Lucretiae sensum cepit, et ita intellexit, quod non omne pretium rerum est in earum magnitudine vel pulchritudine, sed magis in valore et honestate animi. Ab eo tempore, Julia numquam amicitiam et virtutem pro lucernis externis commutavit, et cum Lucretia coniuncta amica erat, quae eius animum semper in splendida luce tenebat.
Postquam Julia et Lucretia multos annos simul vixerunt, Lucretia subito aegrotare coepit. Julia, quam diu Lucretiae serviebat, propter tristitiam obmutuit. Eam misericordia tenebat, sed de quaesito consolationis nihil dicebat.
Post paucos dies, Lucretia exspiravit. Julia tantum maeroris dolore opprimebatur, ut se in templum Herculis ferebat, ubi statua Herculis, gigantea et pulchra, erat. Tunc subito sicut fulgur amici herculei voltus ad eam apparuere, quod nihil nisi terrorem adferre ei videbatur.
Herculis vox dixit, "Cara Julia, quare tam tristis es? Num non intellegis, quod amicitia tua cum Lucretia in aeternum manet? Sicut lux veritatis illius, quam diu tibi Lucretia monstravit, numquam extingui potest, ita et amicitia vestra numquam peritura est."
Julia haec verba accipit, et sensum eorum intellegit. Tunc subito evigilat et videt se in cubiculo suo. Post haec, Julia sententiam Herculis in corde suo servat et numquam obliviscetur amicitiae Lucretiae, quae sicut vera lux in animo suo in aeternum splendet.
Julia post diuturnum luctum, obsequia Lucretiae celebravit et amicis, qui ea consolabantur, gratias egit. Tum rursus ad templum Herculis se contulit, ut ei gratias ageret, qui in somnio consolatus erat.
Cum ad templum pervenisset, statua Herculis sicut antea visa est, sed hanc vicem non solam stetit, sed magnificus astra, qui atra nocte fulgebant, illuminavit. Julia sicut fulmen lumen magnificum respexit et subito intellexit, quod virtus Lucretiae, quae eam tot annos comitata fuerat, in illa luce splendebat. Julia se subito ad Herculem convertit: "O Hercules, quid significat huiusmodi mirificum splendor? Num est Lucretia inter astra?"
Hercules risit: "Cara Julia, tu intellegis veritatem, quod amicitia et virtus in aeternum permanere possunt. Lucretia numquam mortua est, sed semper in luce aeterna est. Itaque, gratias agamus Deo, qui nobis amicitiam et virtutem dedit et hanc lucem nobis revelavit."
Julia omni gratia in corde posita ad Herculem respexit et ait: "Certe, o Hercules, sic est. Ego nunc intellego, quod in nobis virtus et amicitia magis quam in mundo externo sunt. Nihil tam pretiosum quam virtus amicitiaque in aeternum."
Tunc subito Julia alis facta est et in caelum volavit, ubi Lucretia eam expectabat. Sicut duae stellae clarissimae, Lucretia et Julia, in aeternum amicitiam in caelo celebraverunt, et virtus eorum magis quam alicuius auri vel gemmarum pretio fuit.